Thông tin TRÀ SHAN TUYẾT TẢ PHÌN HỒ – HÀ GIANG
(Tài liệu lưu hành theo sản phẩm)
Theo PGS-TS Nguyễn Đình Hòe, “Phải là những người may mắn mới có cơ hội được thưởng thức Trà Shan Tuyết cổ thụ núi cao xứ Bắc. Đó là giống cây chỉ thị cho một kiểu sinh thái rừng rất đặc biệt và đang mất dần”.
Theo Bác sỹ Hoàng Sầm, chè Shan là cây đặc hữu, nhiều tác dụng đặc biệt, nhưng khí hậu ấm dần, biến đổi gene … nên giống Shan tuyết thuần chủng cần đưa vào danh sách bảo tồn gene.
1.Giới thiệu chung: Trà Shan Tuyết (Camellia sinensis var. assamica (Masters) Kitamura) được gọi là Trà tiến vua – Shan là núi (山), Tuyết có 2 nghĩa, một là búp trà có lông tơ trắng như tuyết, hai là mọc tốt nhất ở vùng lạnh có thể có tuyết.
Trà mọc ở độ cao 1200 – 1500 m ở phía bắc như: Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang…; người H’mông gọi là Trà tà xùa nghĩa là trà núi, người Dao gọi là Chà slím pè, nghĩa là trà búp trắng; Cây gỗ thường xanh, cao 7 – 16m, gốc lớn có đường kính 1m, tán rộng 8m. Ở nước ta, chè tuyết mọc tự nhiên thành rừng. Lá và quả được dùng làm thuốc, đặc biệt là khả năng chống oxy hóa.
2.Tiêu chuẩn của trà Shan tuyết Tả Phìn Hồ:
a.Tiêu chuẩn quốc tế: Hữu cơ tiêu chuẩn EU (Organic EU)
b. Các cơ sở xây dựng tiêu chuẩn và chỉ tiêu kiểm nghiệm tại Viện kiểm nghiệm thực phẩm quốc gia:
Tên chất định lượng | Hàm lượng |
---|---|
Caroten | 370,90 mg/kg |
Epigallocatechin-3- gallate (EGCG) | 133,8mg/800mg tinh chấ |
Cafein | 273mg/kg |
Tanin | 197,88/800mg tinh chất |
Chlorophyl | 517,2mg/100g trà khô |
Vitamin C | 1186,527 mg/100g trà khô |
Polyphenol | 29,12mg/800mg tinh chất |
Catechin | 168,16mg/800mg tinh chất |
c.Tiêu chuẩn nhà máy sản xuất: ISO: 22000 – 2005
3. Đặc tính chung của trà Shan tuyết Tả Phìn Hồ (taphinho.vn):
Trà mọc tự nhiên ở núi cao, chịu được giá rét, khí hậu khắc nghiệt, càng khắc nghiệt, trà càng ngon.
Khi pha cho ra thứ nước Trà màu vàng xanh như màu mật ong, chát dịu, ngọt hậu kéo dài, không thấy có hiện tượng bám cặn quanh miệng chén, đáy chén. Trà Shan tuyết có thể pha tới nước thứ 5-6 mới nhạt, ngon thơm nhất là chè pha nước thứ 2 và 3; …
4. Bào chế trà Shan tuyết Tả Phìn Hồ tại nhà máy tiêu chuẩn ISO 22000:2005
5. Nguồn gốc trà Shan tuyết của công ty TNHH Y học bản địa Việt Nam – chi nhánh Hà giang tại Tả Phìn Hồ quản lý 218 ha Trà Shan tuyết Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, đạt tiêu chuẩn Organic EU.
6. Chỉ báo địa lý và đường đi đến tiểu vùng trà Tả Phìn Hồ, Hà Giang: dọc quốc lộ 2 đi từ Hà Nội đi Hà giang, đến Ngã tư Tân quang – thì rẽ trái đi huyện Hoàng Su Phì 23km, đến trung tâm xã Nậm Ty, rẽ phải lên núi 7 km sẽ tới vùng chè hữu cơ / du lịch dược liệu / nghỉ dưỡng chữa lành Tả Phìn Hồ
7. Địa hình và nguồn nước, thủy sản, động vật, sâu bệnh: độ dốc cao, chia cắt mạnh, nhiều suối-thác, nước trong lạnh, duy nhất có cá dầm xanh và ếch xanh sống được. Do vậy không thấy sâu bệnh hoặc các loại cây có, vật nuôi, chim chóc, sâu hại gây ảnh hưởng chất lượng trà.
Môi trường sinh thái vùng trà: gồm rừng nguyên sinh mọc xen lẫn với trà; Nay được công ty hình thành và phát triển thành vùng du lịch sinh thái rừng Tả Phìn Hồ (taphinho.vn).
Kỹ thuật chăm sóc cây trà Shan tuyết: hình thức duy nhất là phát quang mà không dùng bất kỳ một biện pháp tác động kỹ thuật nào khác; người dân tổng kết về loại trà này bằng cụm từ “6 không”, đó là:
– Không thuốc trừ sâu;
– Không thuốc kích trưởng;
– Không bón phân;
– Không tưới nước;
– Không chặt, đốn; (Đối với chè mọc tự nhiên trong rừng nguyên sinh)
– Không năng suất vì trà mọc lẫn rải rác trong rừng, mỗi năm chỉ cho 5 lứa thu hoạch.
Nếu vào vụ, giá búp tươi chè Thái Nguyên 5-6 nghìn / kg thì chè shan tuyết tả phìn hồ Hà giang phải thu mua với giá 30 – 40 nghìn / kg.
Sản lượng chè/năm: giao động trong khoảng 480 -500 tấn búp tươi tương đương 95 – 100 tấn chè thương phẩm.
8. Công dụng của lá và búp chè shan tuyết:
Theo đông y: trà có vị đắng chát, hơi ngọt; tính mát; tính bình; quy kinh can, thận. Tác dụng: thăng dương hóa trọc, thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu, tiêu thực, cầm tả lỵ, bớt mụn nhọt, khỏi chóng mặt, đẹp da thịt, minh mẫn đầu óc. Theo Nam dược thần hiệu: trà ngon, vị ngọt đắng, tính hơi hàn. Tác dụng: nhuận tràng, trừ nhiệt, khu phong; sáng mắt; nhẹ đầu; hạ đờm; trị lỵ; tiêu thức ăn.
Chữa ho, khó thở, đờm suyễn: trà ngon, tằm vôi lượng bằng nhau đun uống sẽ hết; Theo Đại học Đông y Hồ Nam, viêm phế quản mãn tính, ho kéo dài, nhiều đờm: chè khô, gừng tươi, mật ong đun đặc sệt, ăn mỗi ngày 2 thìa.
Theo y học hiện đại:
- Theo cố Giáo sư Hoàng Đức Chấn, nguyên hiệu trưởng đại học y khoa Bắc Thái chuyên gia ngành Vi rút, trà shan tuyết làm cơ thể sinh interferon, chất này rất quý, nó chống sao chép, nhân lên của vi-rút, kể cả HIV.
- Trà Shan chống oxy hóa vượt trội, “nhặt rác làm sạch cơ thể” do vậy có khả năng phòng ngừa ung thư, nâng cao hệ miễn dịch cơ thể.
- Chè giảm stress, chống dị ứng, thư giãn trí não, Caffein-tanat cho tinh thần sảng khoái, cường tim, giảm nhọc mà không gây giảm hấp thu canxi như café. Chè giảm lượng cholesterol xấu, chống xơ cứng mạch, tăng bền thành mạch, phòng đột quỵ tim, não.
- Gallotanin trong trà Shan ngăn chặn tự hoại của tế bào não và tổn thương sau khi đột quỵ. Uống trà xanh thường xuyên giảm nguy cơ đột quỵ, sau cấp cứu đột quỵ não uống tinh chất trà xanh phục hồi nhanh hơn đối chứng.
- Polyphenol của trà bất hoạt vô hiệu gốc tự do mạnh gấp trăm lần vitamin C, vitamin E nên kiềm chế sự phát triển của tác nhân gây ung thư; EGCG (Epigalocatechingalate). làm giảm tăng trưởng khối u, giảm di căn các tế bào ung thư. Hiệu quả nhất với ung thư phổi, tuyến tiền liệt, kết tràng, trực tràng, túi mật.
- Ngâm trà trị hôi chân, chống sâu răng, viêm lợi, làm sạch răng miệng, hơi thở hôi, đặc biệt nhất là rửa mắt làm sáng mắt. Các nhà khoa học Trung Quốc từng chứng minh các Catechin tác dụng tích cực với võng mạc mắt chuột thí nghiệm tới 20 giờ.
- Trà làm trễ sự lão hóa, trẻ lâu, đẹp da, đẹp dáng nữ nhờ khả năng giảm cân tiêu mỡ. Trà xanh làm kem chống nắng, kem dưỡng da, tẩy nám, tẩy da chết, làm trắng da, làm da mềm mại; Ngoài ra , trà ức chế vi khuẩn trên da và chữa mụn nhọt
- Chất EGCG còn ngăn ngừa phá hủy sụn, giảm thoái hóa khớp.
- Người ≥ 70 tuổi uống 2 – 4 ly trà xanh/ngày có trí nhớ gấp 2 lần người không uống trà. Một số nhà khoa học cho rằng Catechine ngăn cản hoạt động của beta-secretase là enzym gây bệnh Alzheimers, người cao tuổi uống trà xanh không sầu não, buồn chán, trầm cảm như người không uống trà.
- Trà còn tẩy độc cơ thể, giải nhiễm độc sắt, độc Alcaloid, ngăn ngừa bệnh Parkinson …
- Mới đây nhất chè shan tuyết tả phìn hồ đã được kiểm chứng khoa học về tác dụng chặn “Mệnh lệnh” các đường truyền tín hiệu gây ung thư, diệt tế bào gốc nơi sinh ra tế bào ung thư, cụ thể:
- Con đường truyền tín hiệu Akt hoặc con đường truyền tín hiệu PI3K-Akt là con đường truyền tín hiệu nhằm thúc đẩy sự sống sót và tăng trưởng để đáp ứng với các tín hiệu ngoại bào ( một hình thức kháng trị trong ung thư). Các protein chính liên quan là PI3K (phosphatidylinositol 3-kinase) và Akt (protein kinase B).
- Con đường truyền tín hiệu điều khiển sự phân bào và ức chế trực tiếp sự sao chép DNA
- Ngăn chặn trực tiếp sản xuất protein một cách “điên cuồng” bằng ngăn chặn tín hiệu đường truyền NF-kB.
- Ngăn chăn kháng trị nơi tế bào gốc ung thư bằng cơ chế chống bơm độc chất nội tế bào
(thuốc độc tế bào dùng trong điều trị) ngược dòng bằng bơm ATP.(Vì nhu cầu hiểu biết và kinh phí hạn chế nên các chè shan tuyết nơi địa phương khác chúng tôi chưa có điều kiện gửi ra nước ngoài để kiểm chứng. Do vậy nhưng thông tin trên chỉ trong phạm vi vùng chè Tả phìn hồ, nếu có thông tin khác những thông tin này chúng tôi tuyên bố từ chối trách nhiệm)
Biên soạn và công bố: Bác sỹ Hoàng sầm, Chủ tịch hội đồng Viện y học bản địa Việt Nam
(mọi phản biện xin liên hệ zalo 0977356913)
(Biên soạn bác sỹ Hoàng Sầm và công bố)